کارکردهای دیپلماسی فرهنگی حج در کاهش تعصبات مذهبی و تعارضات قومی ـ ملیتی

هدف اصلی دیپلماسی فرهنگی، رسیدن به تفاهم متقابل با ارتباط بین فرهنگ‌های مختلف است. ارتباطات انسان‌های اولیه، غالباً با نزاع و مشاجره همراه بوده، اما امروزه ملاقات‌ها و برخوردهای فرهنگی در دنیا به لحاظ کمی و کیفی، تفاوت زیادی با گذشته دارد و به طور قطع و یقین بالا رفتن سطح معلومات و دانش انسان‌ها در نوع ارتباطات و برخوردها اثرگذار است. بنابراین، برای رسیدن به تفاهم واقعی، اولاً باید عوامل اثرگذار در این مسیر به درستی شناخته شوند و ثانیاً باید موانع رسیدن به تفاهم متقابل را شناخت و از میان برداشت. از جمله عوامل مؤثر در ارتباطات فرهنگی، باورها و اعتقادات انسا نها است؛ چرا که افکار انسانها با اعتقادات آن‌ها شکل می‌گیرد و رفتار هم با افکار درست می‌شود و اگر این مقدمات صحیح باشد ارتباط هم درست و مطلوب خواهد بود. یکی از مهم‌ترین موانع رسیدن به تفاهم حقیقی، تعصبات بیجا است که در موارد زیادی؛ از جمله نژاد، رنگ، زبان، مذهب، سرزمین و ... می‌تواند ظهور داشته باشد و در اثر آن فخرفروشیو برتری‌طلبی ایجاد می‌شود. تعصبات در بسیاری از موارد به ملی‌گرایی و قوم‌گرایی منجر می‌شود و عامل بسیاری از مناقشات است و در نتیجه ملت‌ها را از یکدیگر جدا می‌کند و راه رسیدن به تفاهم را مسدود می‌کند، و در نهایت دوری فرهنگ‌ها از همدیگر را رقم می‌زند. مبارزه با تبعیض، نژادپرستی، قوم‌گرایی و... از جمله اهدافی است که درون مناسک حج گنجانده شده که در صورت توجه به روح و باطن اعمال حج و انجام صحیح مناسک آن، رسیدن به این مهم مقدور و ممکن است.